Dzisiaj, na zaproszenie MEP Sylwii Suprek, brałyśmy udział w spotkaniu ws. projektu unijnej dyrektywy antyprzemocowej. W trakcie spotkania został przedstawiony projekt dyrektywy a także zebrane uwagi ekspertek do tego projektu. Autonomia, jako członkini Women Against Violence Europe, przywołała niektóre punkty opinii wspólnej tej największej w Europie sieci antyprzemocowej. Dla nas kluczowy jest bardzo skromny charakter zaplanowanych w dyrektywie działań prewencyjnych.

W dniu 8 marca 2022 r. Komisja Europejska opublikowała wniosek dotyczący dyrektywy UE w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet (VAW) i przemocy domowej (DV), mającej na celu wspieranie i ochronę ofiar/osób ocalałych, zagwarantowanie im dostępu do wymiaru sprawiedliwości oraz pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności. Celem wniosku jest stworzenie specjalnego instrumentu prawnego UE, który zmobilizuje wszystkie państwa członkowskie do opracowania skoordynowanego podejścia do ochrony kobiet i dzieci przed przemocą ze względu na płeć i przemocą domową oraz do harmonizacji prawa UE z ustalonymi normami międzynarodowymi.

Dyrektywa, która była głównym żądaniem organizacji kobiecych i specjalistycznych służb kobiecych, jest decydującym krokiem w kierunku osiągnięcia równości płci w Europie i jest szczególnie potrzebna, aby posunąć ten obszar naprzód w państwach członkowskich, które nie ratyfikowały jeszcze konwencji  stambulskiej. Proponując minimalne standardy w zakresie zapobiegania, ścigania, ochrony i zintegrowanej polityki zwalczania przemocy uwarunkowanej płcią (GVB) wobec kobiet i dziewcząt, dyrektywa ta może pomóc w poprawieniu reakcji krajowych systemów prawnych na VAW w całej UE.

W opinii WAVE Network proponowany projekt dyrektywy nie spełnia oczekiwań pod różnymi względami, m.in.:

• brak podejścia opartego na prawach, w tym brak uznania GBV wobec kobiet i dziewcząt za naruszenie praw człowieka;
• reaktywny charakter proponowanych środków zapobiegawczych, całkowicie (nie)uwzględniająca konkretnych działań w zakresie prewencji pierwotnej, czyli tego obszaru w który szczególnie działa Autonomia. Podkreślamy, że koncentracja na działaniach kryminalizujących nie przynosi efektu w postaci powstrzymania przemocy wobec kobiet (cel dyrektywy) i że niezbędne jest podejmowanie przede wszystkim działań zapobiegawczych.
• niewystarczające zrozumienie różnic między ogólnymi usługami i instytucjami wspierania ofiar a specjalistycznymi usługami wsparcia oraz roli wsparcia ukierunkowanego na płeć i uwzględniającego płeć;
• pominięcie wzajemnych powiązań między przemocą wobec dzieci a przemocą wobec kobiet w kontekście przemocy domowej oraz skutków przemocy ze strony partnerów w związkach intymnych dla dzieci;
•  i wreszcie, co nie mniej ważne, brak uznania kluczowej roli, jaką odgrywają feministyczne organizacje społeczeństwa obywatelskiego w zapobieganiu i rozwiązywaniu problemu przemocy domowej, a także potrzeby skutecznej współpracy państw członkowskich z tymi organizacjami przy wdrażaniu proponowanej dyrektywy.

Poznaj projekty Dyrektywy

Opinia Women Against Violence Europe Network (robocze tłumaczenie na polski: 151122_WAVE_opinia dot dyrektywy pl)